सामग्रीमा जानुहोस्

मनाली

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
मनाली
'माथिबाट घडीको दिशा:' मनाली हवाई दृश्य, धौलाधर दृश्य, मनालीको हिमाल, हिमपात पछि मनाली, मनालीमा नदी, मल सडक
मनाली is located in हिमाचल प्रदेश
मनाली
मनाली
मनाली is located in भारत
मनाली
मनाली
निर्देशाङ्क: ३२°१४′३५.४४″उ॰ ७७°११′२१.२९″पू॰ / ३२.२४३१७७८°N ७७.१८९२४७२°E / 32.2431778; 77.1892472निर्देशाङ्कहरू: ३२°१४′३५.४४″उ॰ ७७°११′२१.२९″पू॰ / ३२.२४३१७७८°N ७७.१८९२४७२°E / 32.2431778; 77.1892472
देश भारत
राज्यहिमाचल प्रदेश
जिल्लाकुल्लु
नामकरणमनु
उन्नतांश
२०५० मिटर (६७३० फिट)
जनसङ्ख्या
 (सन् २०११)
 • जम्मा८०९६[१]
 • क्रम२२ (राज्य)
भाषाहरू
 • आधिकारिकहिन्दी, पहाडी
समय क्षेत्रयुटिसी+५:३० (भारतीय मानक समय)

मनाली भारतको हिमाचल प्रदेशको कुल्लु जिल्लाको कुल्लु सहर नजिकैको एउटा सहर हो। यो कुल्लु उपत्यकाको उत्तरी छेउमा अवस्थित छ, ब्यास नदीले बनेको छ। यो सहर राज्यको राजधानी सिमलाबाट लगभग २७० किलोमिटर (१७० माइल) उत्तरमा र राष्ट्रिय राजधानी नयाँ दिल्लीबाट ५४४ किलोमिटर (३३८ माइल) उत्तरपूर्वमा कुल्लु जिल्लामा अवस्थित छ।

नामकरण[सम्पादन गर्नुहोस्]

मनालीको नाम हिन्दु धर्ममा मानवताका पूर्वज मनुको नामबाट राखिएको हो। मनाली नामलाई मनुअलायाको व्युत्पन्नको रूपमा लिइन्छ। हिन्दु ब्रह्माण्ड विज्ञानमा, मनुले एक चक्रीय युगको अन्तमा संसारमा ठुलो जलप्रलय आएपछि मानव जीवनको पुनरुत्थान गर्न मनालीमा आफ्नो सन्दूकबाट बाहिर निस्केको विश्वास गरिन्छ।[२]

जनसाङ्ख्यिकी[सम्पादन गर्नुहोस्]

मनाली व्यापारिक गाउँबाट सानो सहरमा परिणत भएको छ। भारतको २०११ को जनगणना अनुसार यसको जनसङ्ख्या ८,०९६ थियो। सन् २००१ मा मनालीको आधिकारिक जनसङ्ख्या ६,२६५ थियो। जनसङ्ख्याको ६४% पुरुष र ३६% महिला छन्। मनालीको औसत साक्षरता दर ७४%, पुरुष साक्षरता ८०% र महिला साक्षरता ६३.९% थियो। जनसङ्ख्याको ९.५% छ वर्ष भन्दा कम उमेरका थिए।[३]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. "Manali (Kullu, Himachal Pradesh, India) - population statistics, map, and location", अन्तिम पहुँच १ अगस्ट २०१४ 
  2. "History | District Kullu | India" (en-USमा), अन्तिम पहुँच २०२२-११-२३ 
  3. "Census of India 2001: Data from the 2001 Census, including cities, villages, and towns (Provisional)", Census Commission of India, मूलबाट १६ जुन २००४-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १ नोभेम्बर २००८